"Đây là cuốn sách đứng đầu bảng xếp hạng những tiểu thuyết hay nhất thế kỷ 20 do Báo New York Time công bố theo bình chọn của độc giả",
“Suối Nguồn” – chiến thắng hả hê của sáng tạo
Sáng tạo là một từ quá hoa mỹ và có vẻ bị lạm dụng trong thế kỷ vừa qua, thế kỷ mà tất cả các giá trị nghệ thuật của vài ngàn năm trước bị đặt lên bàn cân và xét lại không thương tiếc. Tuy nhiên, người ta vẫn phải nói đến sáng tạo. Nó là một điều không thể phớt lờ hay có thể nói dối. Cho đến đầu thế kỷ mới này, sáng tạo không còn là mối bận tâm của riêng người nghệ sĩ, nó là ý thức về sự tồn tại của nhân loại.
“Suối Nguồn” (The Fountainhead) của nữ văn sĩ Mỹ gốc Nga Ayn Rand xuất bản lần đầu năm 1943 đã vượt qua hình thức của một tiểu thuyết văn học ly kỳ gay cấn, trở thành một tác phẩm kinh điển chứa đựng những thông điệp cơ bản nhất về thiên chức của người nghệ sĩ, về tự do cá nhân trong quan hệ với cộng đồng, về cả những giá trị tinh thần vốn dĩ được các thiết chế xã hội đề cao.
Song Ayn Rand với giọng văn sắc bén, với quan điểm thực tế mà bà gọi là “vị thân” – đề cao cái tôi sáng tạo trong hoàn cảnh đám đông a dua theo thời thượng, đã xô đổ những giáo điều sáo rỗng đầy độc hại núp bóng sau những lập luận bảo thủ và mị dân. Một bức tranh điển hình của một xã hội công nghiệp đang lên như diều gặp gió là mảnh đất màu mỡ cho câu chuyện đầy hấp dẫn của Ayn Rand. Trong 60 năm qua, “Suối Nguồn” đã bán được 6 triệu bản trên thế giới.
Sức hấp dẫn ấy có được là nhờ Rand đã dựng nên những nhân vật đầy ma lực của xã hội Mỹ khoảng ba chục năm đầu thế kỷ XX. Nhân vật chính là kiến trúc sư Roark Howard, một “kẻ lữ hành kỳ dị” – từ chối những danh vọng phù phiếm và những thành công nhất thời để đeo đuổi mục tiêu sáng tạo theo phong cách hiện đại của mình. Anh từ chối lối thiết kế những công trình mượn xác của hai nghìn năm kiến trúc Hy-La xưa cũ hay Rococo hào nhoáng với nhung gấm, vàng mạ và hoa văn trang trí mĩ miều bề ngoài để che phủ sự nghèo nàn của công năng. Đó lại là đường đi của Peter Keating, người nhanh chóng đáp ứng được thị hiếu của một xã hội thời thượng sẵn lòng dùng tiền để làm sống dậy quá khứ vàng son lòe loẹt của châu Âu phong kiến. Tiểu thuyết dày gần 1200 trang bản dịch còn là câu chuyện về E.Toohey, nhà phê bình nghệ thuật xu thời song thủ đoạn đến mức có khả năng hủy hoại bất cứ điều gì chệch hướng thẩm mỹ của xã hội mà ông ta đóng vai trò phát ngôn viên. Đối lập với ông ta là nhà tư bản Wynand, người gây ngạc nhiên nhất cho độc giả, từ chỗ chỉ tin vào giá trị của đồng tiền và bản thân mình, lại chia sẻ được những lý tưởng sáng tạo với Howard.
Nói “Suối Nguồn” sống động có lẽ chưa đủ, đây thực tế là một tiểu thuyết luận đề với những tuyên ngôn nghệ thuật đầy ấn tượng. Nhưng điều khiến cho “Suối Nguồn” vẫn còn được đón nhận ngày nay là sự mãnh liệt của niềm tin vào sự sáng tạo không ngừng nghỉ của con người.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét